DMR – Slot

Op 23 maart 2015 schreef ik een artikelDMR-logo
dat ik een DMR toestel mocht lenen van
Dominique ON7UZ.
Na een tijdje experimenteren heb ik het
toestel van Dominique overgekocht.
In de zomer van 2015 heb ik het DMR
toestel mee op vakantie genomen,
en helaas, in de verste verte was er geen DMR repeater in de buurt.Wat kun je dan nog behalve het toestel op de analoge 70cm repeaters gebruiken?
Helemaal niets.

Het DMR netwerk heeft in de tijd dat ik er mee actief was een hele transformatie gemaakt.
België, Luxemburg en Frankrijk maakte gebruik van het door Wim ON4AKH ontwikkelde
LinDMRMaster, terwijl Nederland, Duitsland en veel andere landen gebruik maakten
van het in Duitsland ontwikkelde DMR+.
De opzet was vrij eenvoudig; op tijdslot 1 zaten de gespreksgroepen Nationaal en
Internationaal, op tijdslot 2 zat gespreksgroep Lokaal, en op deze gespreksgroep
kon je reflectors koppelen.
Uiteindelijk is besloten om over te schakelen naar het in Rusland ontwikkelde
Brandmeister.
Ik had al een tijdje een haat-liefde verhouding met DMR.
Aan de ene kant is het een mooie techniek, aan de andere kant kan het mij niet bekoren.
Ken je het gevoel als niet CW liefhebber, dat je vijf minuten naar het gepiep van morse gaat
luisteren? Herken je het gevoel dat je na drie minuten gillend wegrent?
Dat heb ik met DMR. Maar je moet alles een kans geven.
Niet oordelen voordat je er kennis van hebt gemaakt.
Ik heb een half jaar met gemengde gevoelens gebruik gemaakt van DMR.

De nadelen voor mij van DMR zijn de volgende:

  • Verstoppertje spelen; De aanwas van nieuwe zendamateurs is minimaal.
    Door de GSM en internet is het fenomeen radiohobby op de achtergrond geraakt.
    De enkeling die zich nog interesseert, en met een goedkope ontvanger/scanner
    meeluistert wordt de hobby ontnomen. Ja, met eenvoudige software op de
    computer kun je meeluisteren met DMR. Maar niet iedereen is in staat dit
    (zonder hulp) voor elkaar te krijgen. De paar mensen die nog geïnteresseerd raken
    jagen we weg.
  • Packet Loss: Bij analoog horen we als een station mobiel is.
    Alleen al door het geflutter van het signaal als een station verder weg is.
    We kunnen dan ook een redelijke inschatting maken hoe lang het tegenstation
    nog in het bereik is. Ook het tussen gebouwen doorrijden levert doorgaans geen problemen op, aangezien het signaal via reflecties toch zijn doel bereikt.
    Bij DMR zijn reflecties een probleem. Zit je 2km van een relais tussen hoge
    gebouwen, is ontvangst een probleem (je verstaat echt niks meer), en ook
    zenden is teleurstellend. Ik heb dan ook geregeld te horen gekregen “er zat te veel
    packet loss op, ik heb niks begrepen van je uitzending”. Raak je buiten het bereik
    van een repeater, heb je hetzelfde. Waar je analoog nog netjes afscheid van jetegenstation kunt nemen, zijn gesprekken op het randje van de repeater niet meer
    verstaanbaar, en moet je tegenstation maar gokken wat de oorzaak zou kunnen zijn
    van het wegvallen van het gesprek.
    O ja. Als je packet loss hebt, kan dat meerdere oorzaken hebben: Reflecties,
    buiten bereik raken van de repeater van jezelf of je tegenstation.
    Met analoog kun je een inschatting maken of de repeater sterk genoeg is,
    en je tegenstation van het relais dreigt te verdwijnen, of dat je zelf buiten bereik
    van de repeater raakt. Met digitaal kun je dit onderscheid niet maken.
    Het is digitaal. Het werkt, of het werkt niet. Digitale spraak wordt onveranderd
    uitgezonden door de repeater. Je kunt ook geen onderscheid maken of je beiden
    gebruik maakt van dezelfde repeater, of dat je op twee (of meer) verschillende
    repeaters werkt. Is ook niet altijd handig (bij uitvallen van het netwerk).
  • Verstoppertje spelen (2): Doordat er gebruikt wordt gemaakt van steeds meer
    gepreksgroepen, is het zonder afspraken te maken niet meer na te gaan waar je
    je eventuele gesprekspartner terug kunt vinden (als deze op een andere repeater zit
    dan jezelf). Ja, je kunt op het dashboard kijken. Handig, vooral als je mobiel bent,
    en een voertuig aan het besturen bent. Staat de M van DMR niet voor Mobile?
    Je kunt ook een private call doen. Maar wat als betreffende repeater cq tijdslot waar
    je gesprekspartner zit in uitzending is? Heeft het privaat gesprek voorang op een
    gespreksgroep? En wat als je gesprekspartner zelf in uitzending is?
    Krijg ik dan bericht, of ben ik dan in het luchtledige aan het roepen?
  • Handelingen tijdens het rijden: Als ik tijdens het rijden een andere gespreksgroep
    dan een standaard gespreksgroep wil gebruiken, moet ik hiervoor extra
    handelingen uitvoeren.
    Dit is niet handig en niet aan te bevelen voor de verkeersveiligheid.

Al deze dingen bij elkaar opgeteld maakt het dat ik persoonlijk niet warm loop voor DMR.
Daargelaten welke gespreksonderwerpen er dagelijks passeren op de nationale
gespreksgroep. Sommigen denken, ik werk digitaal, dus ik kan zeggen wat ik wil.
Vaak werden de fatsoensnormen overschreden.

Ik heb vorige week de knoop doorgehakt, en besloten om mijn DMR toestel van de hand
te doen. Ik stap nu in de auto, zet mijn 2m FM transceiver aan, druk de PTT knop in,de repeater gaat open, ik zeg goedemorgen, en ik hoor of iemand verbinding met mij wilt
maken of niet, zonder eerst de keuze te moeten maken welk tijdslot en welke
gespreksgroep ik aanroep. Geen antwoord? Is er niemand? Of zitten ze op een ander
tijdslot cq gespreksgroep.
Ik heb niets te verbergen, ik hoef geen verstoppertje te spelen voor de luisteraars.
Ik wens elke DMR liefhebber plezier met deze mode,
maar ik laat de boot aan mij voorbijgaan.
We kunnen niet allemaal dezelfde liefhebberijen hebben,
en de radiohobby is zo breed dat ieder zijn eigen liefhebberij kan uitvoeren zonder
de ander tot last te zijn (frequenties genoeg beschikbaar).

9 reacties op “DMR – Slot

  1. Even wat rechtzetten met betrekking tot “verstoppertje spelen “…
    Ik ben het er helemaal niet mee eens en je bent niet goed geïnformeerd. Zoek je iemand waar die ook zit, op slot 1 of op slot 2 doe je een private call. Met de RRS weet het netwerk waar de radio zich bevindt. Hij gaat jou private call routeren naar de Repeater waar je tegenstation is. Ik heb het getest. 3 seconden voor het aanroepen, 6 seconden van het tegenstation en dan qsy naar de gespreksgroep naar keuze. Het netwerk is in volle ontwikkeling en de functionaliteiten breiden uit. Wat op DMR + niet kon gaat nu wel. Je kan ook een bericht sturen. Ik hou niet van het gekraak en gesputter om amper 40 pf 50 km te gaan. Op 1 druk op de knop bereik je heel België, heel Europa of wereldwijd. Je moet echter het systeem correct gebruiken.

    1. Ik heb Dominique vanmorgen gesproken op de repeater Vreren. Hij vind het artikel negatief overkomen. Dat is niet de opzet van dit artikel.
      Ik probeer objectief vast te stellen wat de voor- en nadelen zijn van deze mode.
      Er zijn ook zeker net zo veel voordelen te noemen.
      Omdat ik er uit vanzelfsprekendheid van uit ga dat iedereen de welbekende sites kent waar de voordelen terug te vinden zijn ben ik daar niet verder op in gegaan,
      maar ik zal ze hier alsnog noemen: http://www.ham-dmr.nl/ en http://www.ham-dmr.be/

  2. Dag Pascal,

    Ik ben het helemaal met je eens. Want de Gespreksgroepen maken inderdaad dat mensen elkaar niet meer vinden en DMR onwerkbaar is.
    Ik ben ook een van de personen die dit meermaals aangekaart heeft.
    Het probleem van zo’n groep is dat je telkens en altijd je rommel moet aanpassen om iets te horen anders hoor je niks. Zeer vervelend ook als je zit te luisteren.

    Gelukkig is er een tweede groep die gewoon weer op DMR+ zit en die bevat ongeveer 50% van de repeaters.
    Daar is het wel druk en je hoort constant QSO’s zonder dat je maar een knopje moet aanraken.

    Je bent totaal niet de enige die er zo over denkt, ze maken met BrandMeister en hun overdrijving in gespreksgroepen DMR dood.
    Gespreksgroepen zijn voor bedrijven en niet voor amateur gebruik.

    Groeten Bas.

    1. Hoi Bas, ik wil geen BM – DMR+ oorlog ontketenen.
      Dat is niet de bedoeling van mijn artikel.
      Ik heb verwoord waarom DMR niet mijn ding is.
      Er zijn ook vele voordelen van DMR, en er zullen best liefhebbers voor zijn. Ook reflectors zijn niet heilig.
      Als iemand op een andere repeater op een reflector zit,
      vind je de anderen ook niet direct terug.
      Met zijn allen de hele dag op gespreksgroep nationaal praten is ook geen optie, zoals dat in Nederland gebeurd.
      Dan zijn alle repeaters constant in de lucht, terwijl er een gesprek tussen twee stations op dezelfde repeater plaatsvind.
      Maar buiten dat, of het BM, DMR+ of LinDMRMaster was gebleven, dan nog was ik gestopt met DMR.
      Ik heb geëxperimenteerd met DMR, en ben tot de conclusie gekomen dat DMR gewoon niet mijn ding is. Ik denk dat het met de diverse software zoeken is naar de juiste configuratie
      die voor de meesten werkbaar is. Bedenk goed dat als je iets doet in een gemeenschap
      er altijd een verdeling zal zijn van 33%; 33% vind het fantastisch, 33% vind het maar helemaal niks, en 33% heeft geen interesse. Als je iets veranderd, dan zal er altijd een verschuiving plaatsvinden, maar onder de streep blijft de verdeling ongeveer gelijk.
      Ik zat, voordat ik met DMR begon, bij de 33% die geen interesse had in DMR.
      Doordat ik een toestel mocht lenen van Dominique, werd ik net even over de streep getrokken om bij de 33% te komen die DMR leuk vond. Het is nieuw, er valt iets te leren.
      Uiteindelijk, toen ik alles geprobeerd en getest had wat ik kon, viel ik terug bij de 33% die DMR niet interessant vind. Ik heb het nog een tijdje aangezien, en uiteindelijk heb ik besloten om te stoppen met DMR. Waarom door blijven gaan als ik het niet leuk vind?

  3. Digitaal is nu eenmaal een andere manier van werken dan analoog.
    En binnen die andere manier zijn er weer heel veel andere (te veel naar mijn mening) opties mogelijk.

    Maar wat je verteld met een reflector klopt niet, als iemand op de repeater waar jij op zit naar een reflector gaat dan hoef jij niets te doen en je gaat gewoon mee.
    De repeater schakelt namelijk om op die reflector maar blijft gewoon uitzenden op TG9 waar jij op zit, dus je hoort gewoon meer dan ervoor.

    Iemand die je niet hoort en die gaat naar een reflector, ja dan hoor je die nog steeds niet, dat klopt.
    Maar in tegenstelling tot een analoge repeater kan je met een computer wel uitvissen waar die zit er er dan aankoppelen.
    Dit kan jij op analoog niet, want als de repeater buiten je bereik ligt dan houd het gewoon op, ook al heb je een computer.

    Een Talkgroep is een code en die gaat pas open als die in je RX-lijst staat en daarboven moet je eerst PTT duwen om iets te horen als ze op een On-Demand kreng zitten.
    Een reflector is niks van dit alles, de repeater blijft gewoon uitzenden en je hoort alles wat er loos is op de repeater, net als analoog maar dan met een uitbreiding van het bereik.

    En ik peins dat als ze door blijven gaan met Talkgroepen dat er nog veel mensen jouw voorbeeld gaan volgen en de boel verkopen.
    Heeft verder niks met BrandMeister of DMR+ te maken maar alles met hoe de boel geprogrammeerd wordt.

    Voor HF zou hetzelfde gelden, als je daar elkaar alleen maar kan horen door een juiste code in de squelsh zou steken dan zou je ook de boel wegdoen.

    Jammer dat je het niet leuk vind, maar ik begrijp het wel.

  4. Pascal,

    Heel jammer. Ik had me het in DMR gekocht omdat ik het beu was om telkens buiten bereik van ON0LB te rijden. DMR beloofde op dat moment een redelijke end-to-end bereik tussen mijn vertrek en bestemming, maar heel België op een gespreksgroep is natuurlijk drukker dan enkel 3 mensen op 1 analoge repeater. Daarom ook dat die extra gespreksgroepen eigenlijk wel nodig waren om iedere amateur zijn ruimte te geven, iets wat ook in Nederland en in Frankrijk gebeurde.

    DMR heeft in zekere zin ook niet geleverd wat ik er heb willen uit halen. ON0MLB had 6 maanden nodig na de group buy om op zijn definitieve locatie te belanden, de audio-problemen zijn bij mij nog niet 100% opgelost maar toen het dan toch wel mogelijk werd om ermee te werken, had jij je toestel al uit je wagen gedemonteerd…

    Wat wel is dat ik met ON7UZ en ON6MID nu wel regelmatige QSO’s heb; we vinden mekaar op TG2061 en indien nodig/gewenst wijken we uit naar een TG2067 waar we van roaming kunnen genieten, net zoals we heel vroeger uitweken naar reflector 4753 omdat daar toch nooit iemand op zat.

    Ik heb enkele weken geleden mijn analoge transceiver op de motor nog eens aangezet, en heel kort een contact met je gehad. Packet loss op DMR is niet fijn om naar te luisteren, maar mijn oren zijn het analoge geruis absoluut niet meer gewoon en ik luister dan toch liever naar de audio van een DMR toestel, in die mate zelfs dat ik voor mijn activiteiten in de motorclub ga kijken naar dPMR oplossingen.

    Het huidige DMR netwerk in België is niet ideaal, maar toen het wel ideaal was, was het mogelijk dat we mekaar vonden op een talkgroep en jij naar het noorden kon rijden en ik naar het westen en ON7UZ naar het zuiden, en we over de repeaters heen contact konden houden. Dat is wat me aansprak bij DMR en dat is wat ik bij DMR wil zien. Ten dele gaat dit door andere mensen hun ding te laten doen, en soms moet je misschien het zaakje ook een handje helpen.

    Op het einde van de rit beslis je natuurlijk zelf wat je met je toestellen doet – de dag dat hier financieel de water aan mijn lippen staat is alles hier ook te koop – maar ik vind het toch jammer.

    Maar goed, misschien zijn we inderdaad allemaal dom en moeten we zoals mijn vrouw zegt mekaar maar gewoon bellen op GSM 🙂

  5. Pascal,
    Ik heb er hetzelfde gevoel bij als jou en Bas.
    Nu dmr verkopen doe ik niet, maar er moet nog veel aan gesleuteld worden voor alleer het echt interessant is voor radioamateurs .
    Het systeem komt – en is bedoeld voor de bedrijfswereld en is niet bedoeld voor experimenteel radio onderzoek. Je kan wel spelen met instellingen, talk groepen enzo. ..
    Maar je komt niet verder als de beperkingen van het systeem.
    We moeten het zeker open kunnen evalueren!

    Nu, je gaat me niet kwijt spelen. Ik blijf op fm en dmr voorlopig.
    73
    Rudi on7yt

  6. Beste Pascal,
    …..de squelch is een van mijn favoriete knopjes om mee te spelen en die stond niet op mijn dmr toestel…..
    Vandaar dat mijn toestel dus ook verhuist is naar een andere zendamateur .
    Ik geef je dan ook over de hele lijn gelijk met je betoog.
    73
    ON3KT

    Been there, done that…..

  7. Dag Pascal,

    Ik moet jou en Kurt gelijk geven.
    Het is ook mijn ding niet meer, de goesting werd steeds minder en ook ik heb alles verkocht.
    Mij stoorde het meeste dat je niemand hoort en telkens de computer erbij moet halen om uit te vinden waar er wel iemand zit.
    Analoog werkt probleemloos zonder gedoe, dus ben ik terug op 2m/HF te vinden in analoge modus, wat een verademing om gewoon te horen wat er op de band zit zonder poespas.

    Groeten Bas – ON2HB

Laat een antwoord achter aan Bas - ON2HB Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.